Excuses voor de flauwe grap in de titel, maar het is wel echt waar: nergens ervaar ik zo veel creativiteit en productiviteit als in de trein. Vooral als het om een lang eind gaat. Wat heb je als schrijver nodig voor een perfecte treinreis? Een laptop, een opschrijfboekje, genoeg pennen, en een voorraadje tijdschriften en boeken voor als het schrijven even niet gaat. Tel daarbij op het telkens veranderende uitzicht en in het geval van een lange treinreis de schier onuitputtelijkheid van ‘gratis tijd’, en je hebt het recept voor een heel blije schrijver.
Dat ervoer de New Yorkse schrijver Jessica Gross ook toen ze via Twitter een ’test run’ bemachtigde als writer in residence bij Amtrak, zeg maar de Amerikaanse NS. Ze kreeg van Amtrak een retourtje New York City-Chicago zonder noemenswaardige tijd in Chicago (die je vast ook niet zou willen in deze koude tijd van het jaar), waardoor ze zich geheel kon focussen op het schrijven. Inclusief vertragingen zat ze ruim veertig uur lang in de trein, en ik kan me alleen maar voorstellen dat deze veertig uren tot de beste van haar leven behoren, in elk geval van haar schrijversleven.
In een klein interviewtje op de weblog van Amtrak vertelt ze over haar ervaringen, net als in een stuk voor The Paris Review. In het artikel in The Paris Review beschrijft ze iets wat ik ook vaak heb gehad: het verlangen om in de trein te wonen, een efficiënt ingerichte ruimte die jou overal mee naartoe kan nemen maar waarin je ook rond kunt lopen, eten en drinken kunt halen, heerlijk wiegend kunt slapen, interessante mensen kunt ontmoeten, kortom het hele leven zou kunnen leven. Gelukkig waarschuwt ze in het interviewtje met Amtrak ook dat je niet te ambitieus moet zijn als je veertig uur gaat treinen, en het liefst helemaal geen doel moet hebben. Kijk uit het raam, laat je gedachten de vrije loop. Voor zulk onbegrensd denken heb je in het dagelijks leven niet veel ruimte, maar in de trein juist wel. En dan komt het schrijven vanzelf.
Het klinkt als de hemel. Als Amtrak ook Europese schrijvers toelaat, zou ik maar wat graag bij ze in residency gaan, al komt mijn naam vast ergens onder aan een heel lange lijst. Maar misschien is dit ook iets voor de NS? Ik zou de tijd in de trein graag gebruiken om net als Gross een stukje te schrijven over hoe geweldig de trein is. O wacht, dat heb ik net al gedaan. Nog een stukje dan. Ik beloof dat ik positief zal zijn. Dat ben ik altijd, zelfs bij vertragingen waarbij heel autominnend Nederland dat af en toe de trein neemt en dan áltijd de lul is luidkeels zijn beklag doet. Zoals ik al zei: ik zou in de trein willen wonen. Vertraging is voor mij alleen maar extra gratis tijd.
Foto’s van Steve en J.P. Mueller
Ergens heeft het wel wat, de trein. Maar dan het liefst niet 40 uren door Nederland, want hier is het landschap vaak zo… zo Nederlands zeg maar.
Ik zou ook niet 40 uur door Nederland gaan treinen inderdaad, dat is iets van tien keer van Groningen naar Maastricht, haha. Gelukkig zijn er ook internationale verbindingen. 🙂