Oké, dus boeken zijn niet sexy. Jongeren lezen minder, schamen zich er zelfs voor. Wim Brands op zondagmorgen gaat daar geen verandering in brengen, omdat hij eerder de laatste der Mohikanen is dan een pionier. De boekhandelaren bij DWDD doen het weliswaar hartstikke leuk, maar zorgen er niet voor dat niet-lezers massaal naar de boekhandel rennen. De e-reader is een prachtig apparaat, maar de meeste mensen spelen toch liever de hele avond Candy Crush op hun tablet. (En trouwens, diezelfde Britse jongeren die zich schamen voor lezen, pakken wel weer liever een boek van papier.)

De huidige tijd is de huidige tijd en als we willen dat de toekomst anders is, moeten we daar wat aan doen. Joost Nijsen schreef hier treffend over in zijn column op de Podium-site en vlak erna kondigde de (het?) CPNB aan dat er een campagne in de maak is. Met een reclamebureau en alles, dus dat moet wel een groot succes worden. Ook de bibliotheken, de forten van verwondering die krimpen door dalende subsidiegelden, doen zeker hun best, bijvoorbeeld door mensen die toch al gratis boeken kunnen lezen een gratis boek te geven.

Omdat de status van het boek ook mij aan het hart gaat, ben ik aan het nadenken geslagen over wat je zou kunnen doen om die te verbeteren. Ik heb alvast een paar ideeën opgetekend. Aanvullingen zijn van harte welkom en stuur ze vooral ook door aan de uitgevers, de CPNB, de boekhandelaren, wie dan ook.

X-Factor voor schrijvers
In Italië is er een X-Factor voor schrijvers aan de gang, Masterpiece. De show krijgt kritiek omdat het geen goede manier zou zijn om literair talent te ontdekken, want: het gaat bij televisie om de persoon (de X-Factor) in plaats van het werk. Goh, dat komt me bekend voor. Hoeveel auteurs breken er nog door alleen omdat hun werk zo goed is? Bar weinig. Hoeveel auteurs breken er door omdat ze interessant/mooi/bekend van iets anders zijn? In elk geval veel meer. Ik zou het toejuichen als Masterpiece naar Nederland kwam, omdat het het imago van schrijvers – en dus boeken – kan opkrikken. Twee mitsen: het boek van de winnende auteur moet echt goed zijn, en na een paar seizoenen moet het afgelopen zijn. Concepten uitmelken is voor niemand goed en al helemaal niet voor de Bestseller 60.

Sterren op papier
Aansluitend op het voorgaande zie ik nog wel wat meer mogelijkheden voor reality-tv-shows met schrijvers. Of bekende Nederlanders die willen schrijven, maar dat niet echt kunnen en dan gaan leren. Lijkt me heerlijke tv. Sterren op papier. Met ervaren schrijfcoaches zoals Janneke Jonkman en Merel Roze en een vierkoppige jury bestaande uit Kluun, Mai Spijkers, Daphne Deckers (die overigens wél echt kan schrijven) en natuurlijk Gordon, want niets verkoopt zo goed als een rel.

Het boek was toch beter!
Een van de beste promotiekanalen voor het boek is de bioscoop. Zodra er een boekverfilming verschijnt, komt er een filmeditie van het boek die wonderwel verkoopt. Het komt mij onlogisch voor, want in feite neem je twee keer hetzelfde verhaal tot je in een andere vorm, maar veel mensen vinden het leuk om te kunnen zeggen: “Het boek was toch echt beter.” Dat er alsnog vier keer zo veel filmkaartjes worden verkocht als boeken, zegt niets over de kwaliteitsverhouding. Boekverfilmingen zetten mensen aan het lezen – of aan het doen alsof ze lezen – en zijn goed voor het imago van het boek. Verfilmen dus! Of vermusicallen, volgens mij liggen daar enorm veel mogelijkheden, en het levert meteen werk op voor de singer-songwriters en Voice of Holland-kandidaten.

Why I Love This Book
Net als Joost Nijsen denk ik niet dat het handig is om BN’ers met een boek op een bank te fotograferen, omdat iedereen weet (of zal denken) dat ze het boek dan toch niet echt hebben gelezen. Maar we hoeven ook niet te doen alsof BN’ers helemaal niet lezen. Stel dat het idee van Why I Love This Book groter wordt uitgerold, met een jaar lang elke maand een nieuw filmpje dat op primetime in reclameblokken komt, waarin jonge bekende mensen vertellen wat hun lievelingsboek is en waarom. Ik denk dat dit ook niet-lezers naar bol.com zal bewegen.

Book placement
Nog even over de zinloosheid van een reclamecampagne waarin BN’ers boeken lezen. Zoiets moet denk ik subtieler gebeuren, een soort product placement met boeken. (Al ben ik de eerste om toe te geven dat ‘product placement’ en ‘subtiel’ niet bij elkaar horen.) Anyhow, mijn idee zou zijn om bij een fotoshoot voor een glossy magazine de geïnterviewde op een van de foto’s een boek te laten lezen, of om in een videoclip een shot te hebben waarin een boek wordt gelezen, dat soort dingen. Ik heb geen idee hoe je dit structureel kunt inzetten, maar denk wel dat het zou werken.

Het zijn alvast wat ideeën. Buitengewoon onvolledig en waarschijnlijk ook lang niet allemaal haalbaar, maar ik zie genoeg mogelijkheden om het boek in ere te herstellen. Wat mij betreft staat vast dat lezen een van de meest waardevolle tijdsbestedingen is, en dat wil je toch niemand onthouden? Meer input is dus van harte welkom!